fldäfha u;fNaoh ms,sn| lreKq y;rla
ue;sjrK WKqiqu w;rg tk újdod;aul f;audjka w;rg fldä ms<sn|j l:d ny;a tlafjñka mj;S'
Y%s ,xldfõ cd;sl fldähg iudk fldähla Ndú;d lrñka cd;sjd§ m%jK;djla we;s lsÍug W;aiy .kakd nj tla md¾Yjhla lshd isák w;rjdf¾ ;j;a md¾Yjhla lshd isákafka isxy,hdf.a wkkH;dj úoyd olajk fldähla m%o¾Ykh lsÍug ;ukag whs;shla we;s njhs'
fldä ms,sn| l:d ny w¾nqohla njg m;ajqfka flf,io@
óg udi lSmhlg fmr uykqjr o<od ud<s.h bÈßmsg§ fld< mdg iy ;eô,s mdg ;Sre rys; isxyfhla iys; fldähla tiùfuka yg .;a w¾nqoh ÿr È. hk njla fmfkkakg ;sfí'fndÿ n, fiakdfõ m%Odk úOdhl ä,ka; ú;dkf.a lshd isákafka ;uka f.a ixialD;sl wkkH;dj fy<sorõ lrk fldähla tijQ úg th j¾.jd§ fldähla fia yxjvq .eiSfï udOH Ndú;djg ;uka úfrdaOh m, lrk njhs'
tlai;a ck;d ksoyia ikaOdkfha hákqjr mej;s ue;sjrK /iaùul§ ;Sre rys; isxy rej we;=,;a fldä lSmhla olakg ,enqKq w;r ysgmq ckdêm;s uyskao rdcmlaI tu /iaùug iyNd.S jqfka tu fldä .,jd oeófuka wk;=rejh'fï w;rjdf¾ tlai;a ck;d ksoyia ikaOdkh cd;sl fldähg iudk fldähla Tijñka j¾.jdoh me;srùug bv fok nj jeú,s l¾udka; weu;s ,laIauka lsßwe,a, fpdaokd lf<ah'
fï wkqj fmkS hkafka ue;sjrKhg ;rÛ jeo isák m%Odk md¾Yj folu fï fldä w¾nqofha§ cd;sl fldäh yer jd¾.sl wkkH;djla yqjd olajk fldä tiùug ukdmhla ke;s nj fmkakqï lsÍug W;aidy lrk njhs'
fldä ks¾udKh jqfha flf,iskao@
fldä ks¾udKh jqfha flf,iskao@
furg cd;sl fldähla ks¾udKh lr we;af;a Y%S ,xldfõ fjfik ishÆ cd;Ska yd wd.ï ksfhdackh jk mßÈh'wdKavql%u jHjia:dfõ i|yka mßÈ Y%s ,xldfj cd;sl fldäfha jñ miska fou< yd uqia,sñ cd;ska ksfhdackh lsßu ioyd ;eô,s iy fld< meye;s ;Sre folla we;' Y%s ,xldfõ cd;sl fldäh 1948 § ksoyi ,nk úg ks¾udKh flreKq wjia:dfõ§ka fou< iy uqia,sï iq¿ cd;Ska ksfhdackh lsÍu i|yd ;Sre we;,;a flreKq w;r miqj 1972 Y%S ,xldj ckrchla njg m;afjoa§ fu;a;d"lreKd"WfmalaId"uqÈ;d .=Kdx. ksfhdackh lsÍu i|yd fndam;a y;rla tl flßk'
l:d nNg ,laj ;sfnk isxyf,a fldäfha ;Sre olakg ke;'
fndÿ n, fiakd ixúOdkfha m%Odk úOdhl ks,OdÍ ä,ka; ú;dkf.a mjikafka ;uka cd;sl fldäh úlD;s fkdl< nj;a ;ukaf.a /iaùï j,§ Ndú;d lrk isxyf,a fldäh Bg wdfõksl wkkH;djla we;s fldähla jk njhs' 1815 Wvrg .súiqu w;aika lsÍug fmr o<od ud<s.dj bÈßfha msysá fldä .fia n%s;dkH fldäh Tijk úg Bg úfrdaOh olajd jdßhfmd< Y%S iqux., ysñhk úiska n%s;dkH fldäh kej; my; fy<d tijQfha isxyf,a fldäh nj fndÿ n, fiakd ixúOdkh lshd isà'
fldä .ek l:dnfya n,mEu l=ula fjhso@
wdKavql%u jHjia:dj ;=< w¾: olajd we;s cd;sl fldäh ksis wdldrhg m%o¾Ykh fkdlrñka úlD;s lrk ,o tjeks fldä m%o¾Ykh lsÍu ovqjï ,eìh yels nrm;, jrols'tfy;a cd;sl fldähg iudkjk kuq;a Bg fjkia hehs lshk fjk;a fldähla Ndú;d lsÍu jrolao keoao hkak újdod;aulh'Y%s ,xldfõ wdKavq l%u jHjia:dfjka ms<sf.k we;s cd;sl fldäh iy ;ukaf.a ue;sjrK fõÈldfõ Tijk fldä fol tlsfklg fjkia fldä folla nj fndÿ n, fiakdfõ m%Odk úOdhl ä,ka; ú;dkf.a lshd isà'
ljr m%;spdr m<fõúo@
fï fldä ixjdoh háka Èj hkafka Y%S ,xldj jd¾.sl rglao hkak ms<sn|j l;sldjla hehs flfkl=g l,amkd úh yels w;r ;j;a flfkl=g fuh m%ldYk ksoyfia iSudj ms<sn|j flfrk l:d nyla úh yelsh' Y%s ,xldfõ jd¾.sl fn§ï ms<sn|j l,amkd lrk úg fï fldä ms<sn|j flfrka l:d nyg wdfõ.YS,S uqyqKqjrla .ekSug ;sfnk bvlv fkd;ld yeßh fkdyel'